Biuletyn Informacji Publicznej
Archiwalny Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Miejski Strumień

Uchwała Nr XII.      .2019
RADY MIEJSKIEJ W STRUMIENIU

z dnia 30 października 2019 r.

w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2020-2022

Na podstawie art 18 ust 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj Dz. U. z 2019 r. poz. 506, z późn. zm) oraz art. 176 pkt 1 i art. 179 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2019 poz. 1111 z późn. zm), Rada Miejska w Strumieniu

uchwala:

§ 1. Gminny Program Wspierania Rodziny  na lata 2020-2022, który stanowi załącznik do niniejszej uchwały.

§ 2. Wykonanie powierza się Burmistrzowi Strumienia.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik do uchwały Nr XII.      .2019
Rady Miejskiej w Strumieniu
z dnia 30 października 2019 r.

GMINNY PROGRAM
WSPIERANIA RODZINY
NA LATA 2020 – 2022

I.  Wstęp

Przemiany społeczne i kształtowanie się nowych obszarów problemowych utworzyły narastającą potrzebę zmian w systemie polityki społecznej i charakterze pracy socjalnej z rodzinami. W celu tworzenia właściwych warunków dla rozwoju dzieci oraz funkcjonowania rodzin istotne jest wspieranie rodzin w zakresie prawidłowego wypełniania ich roli w społeczeństwie, co należy między innymi do obowiązków gmin.

Dzięki właściwym działaniom możliwe jest ukształtowanie prospołecznego nastawienia do wszystkich aspektów życia społecznego. Wymaga to jednak znajomości potrzeb człowieka na każdym etapie rozwoju, a także starania by dostarczać wiedzę, umiejętności, wartości i wzorce kulturowe pozwalające na przystosowanie się człowieka do panujących norm, ulepszenie i dostosowanie do społeczeństwa, pomoc we wzrastaniu jako istota społeczna do wymagań, jakie niesie grupa.

Wspierając społeczeństwo w tych dążeniach tworzony jest gminny program wspierania rodziny. Działania, które zawiera program mają wesprzeć dzieci, które potrzebują ochrony i pomocy ze strony dorosłych w nauce przyszłej samodzielności życiowej, dla zapewnienia ochrony przysługujących im praw i wolności, a także wsparcia właściwego funkcjonowania środowiska rodzinnego, które jest podstawową komórką społeczeństwa i naturalnym środowiskiem rozwoju.

II.  Podstawa prawna i spójność programu z dokumentami strategicznymi.

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2020-2022 został opracowany w oparciu o art. 176 pkt 1 i art. 179 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2019r. Poz. 1111 z późn. zm.) i służy wspieraniu rodzin, które przeżywają trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.

Obowiązek wspierania rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego. Do głównych zadań gminy należy:

1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;

2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;

3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:

a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,

b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,

c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci;

4) finansowanie:

a) (uchylona)

b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,

c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 pomoc rodziny wspierającej ust. 2, ponoszonych przez rodziny wspierające;

5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;

6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 zadania ministra właściwego do spraw rodziny ust. 3;

7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy.

8) (uchylony)

Przedstawiany Program jest spójny z przepisami dotyczącymi ochrony dziecka i rodziny, w szczególności z:

1. Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej,

2. Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2019r. poz. 1111 z późn. zm.),

3. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. 2016 poz. 195)

4. Ustawą o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” z dnia 4 listopada 2016r. (Dz.U. z 2019r. poz. 473),

5. Ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2019r. poz.1507 z późn. zm.),

6. Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2015r. poz.1390),

7. Ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (Dz. U z 2018r poz. 2137 z późn. zm.),

8. Ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii z 29 lipca 2015 roku (Dz. U. z 2019 poz. 852 z późn. zm.),

9. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255 z późn. zm.)

10. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. 2007 nr 192 poz. 1378)

11. Konwencją o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.,

12. Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Strumień na lata 2019-2026

III.   Diagnoza

Punktem wyjścia do określenia celów programu na lata 2020 - 2022 dla Gminy Strumień jest analiza danych o rodzinach objętych wsparciem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Strumieniu oraz danych zawartych w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Strumień na lata 2019 – 2026. Liczba ludności w gminie Strumień systematycznie wzrasta:

Tabela 1. Ruch naturalny ludności w gminie Strumień

Dane: Urząd Miejski w Strumieniu

   Wzrost liczby ludności w gminie łączy się z koniecznością gotowości do podejmowania działań wspierających na szerszą skalę i dopasowanych do różnorodnych problemów społecznych, rodzinnych czy jednostkowych jeżeli takie wpływają na funkcjonowanie całej rodziny.

Na podstawie danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Strumieniu stwierdzić można, że w gminie Strumień śród problemów społecznych na pierwszym miejscu znajduje się problem uzależnień oraz bezradności rodzin w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Bezradność rodzin w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego w bezpośredni sposób wpływa na niewłaściwe funkcjonowanie rodziny, a przede wszystkim dzieci, które uczą się  złych zachowań, kształtują niewłaściwą postawę, a w skrajnych sytuacjach są narażone na demoralizację i zagrożenie własnego bezpieczeństwa.

Dysfunkcje rodzin spowodowane są niskim poziomem kompetencji rodzicielskich, uzależnieniami, rozpadem rodziny, długotrwałym bezrobociem. Problemy te wyrażane są w rodzinach poprzez zaniedbania wychowawcze, brak zaspokajania potrzeb dzieci, nieumiejętne pełnienie funkcji opiekuńczych przez rodziców, zaniedbywanie przygotowania dzieci do szkoły i pomocy w nauce, co w konsekwencji skutkuje niewłaściwym funkcjonowaniem dzieci  w grupie rówieśniczej i środowisku lokalnym, brakiem zaufania do rodziców,  niezaradnością w dorosłym życiu.

W sytuacji zagrożenia dobra dziecka lub jego prawidłowego funkcjonowania podejmowane są działania pracowników socjalnych, asystentów rodziny, pedagogów szkolnych, kuratorów sądowych, policji i przedstawicieli innych instytucji współpracujących z rodziną, tak by w optymalny sposób pomóc dzieciom i rodzinie – pomóc rodzinie w nabyciu kompetencji opiekuńczo-wychowawczych lub zabezpieczyć dzieci poprzez umieszczenie w pieczy zastępczej jeżeli, mimo pracy z rodziną, dobro małoletnich dzieci jest w dalszym ciągu zagrożone.

Wspieranie rodzin w tym zakresie należy do asystenta rodziny. Od 2016r. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na gminy obowiązek udzielania pomocy rodzinom dysfunkcyjnym z dziećmi. W gminie zatrudniony jest jeden asystent rodziny, który zgodnie z art. 15 pkt 4 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej może jednocześnie współpracować z piętnastoma rodzinami. Rodziny te są zobowiązane do współpracy przez Sąd lub na wniosek pracownika socjalnego.

Tabela 2. Wspieranie rodzin

Źródło: Opracowanie własne

Objęcie rodziny wsparciem w formie asystenta rodziny nie zawsze prowadzi do odzyskania przez nią zdolności do prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W sytuacji, gdy pozostawienie dziecka w rodzinie biologicznej stanowi zagrożenie dla jego bezpieczeństwa lub życia konieczne jest umieszczenie w pieczy zastępczej.

Gmina zobowiązana jest do ponoszenia wydatków z tytułu umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka albo w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Koszty poniesione przez gminę Strumień dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej i przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej kształtowały się według następujących kwot:

Tabela 3. Koszty pobytu dzieci w pieczy zastępczej

Na podstawie danych z powyższej tabeli widoczne jest, iż koszty ponoszone za pobyt dzieci w pieczy zastępczej systematycznie rosną. Jest to związane ze zwiększającym się udziałem procentowym gminy w kosztach oraz czasem pobytu dzieci w pieczy. W pierwszym roku pobytu dziecka koszt odpłatności to 10% a w trzecim i kolejnych latach 50%. Źródło finansowania stanowią proporcjonalnie środki własne gminy i powiatu.

IV.  Analiza SWOT w obszarze wsparcia rodziny

W związku z opracowaniem Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Strumień na lata 2020 - 2022 dokonano analizy SWOT mocnych i słabych stron w zakresie wspierania rodzin w Gminie.

Tabela 4. Analiza SWOT  w zakresie wspierania rodziny

V.  Część programowa

Cel główny:

Wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu swoich funkcji związanych z opieką, wychowaniem i skuteczną ochroną dzieci.

Cele szczegółowe:

1. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka i rodziny.

2. Zapewnienie rodzinom zagrożonym umieszczeniem w pieczy zastępczej pomocy w przezwyciężaniu problemów opiekuńczo – wychowawczych i podejmowanie działań na rzecz powrotu dziecka do rodziny biologicznej.

3. Współpraca z instytucjami, organizacjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny.

4. Wspieranie rodzin objętych ustawą „Za życiem”.

Tabela 5. Cele szczegółowe

VI.   Zakładane efekty realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny

Dzięki realizacji założonego celu głównego oraz poszczególnych celów zakłada się rozwój kompetencji opiekuńczo wychowawczych, umożliwienie pozostania dzieci w rodzinach biologicznych lub powrót do rodziny biologicznej dzieci przebywających w pieczy zastępczej, wzrost świadomości rodzin na temat istoty rodziny jako podstawowej komórki społecznej, poprawę funkcjonowania rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym i wymagających wsparcia.

VII.   Adresaci Gminnego Programu Wspierania Rodziny

Adresatami Gminnego Programu Wspierania Rodziny są przede wszystkim rodziny zamieszkujący na terenie Gminy Strumień, a w szczególności rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych oraz zagrożone umieszczeniem dzieci w pieczy zastępczej oraz takie rodziny, którym Sąd ograniczył władzę rodzicielską lub, które zostały takiej władzy pozbawione. Adresatami są również wszystkie rodziny, które z różnych powodów potrzebują wsparcia instytucji w wypełnianiu zadań związanych z wychowaniem dzieci.

VIII.   Realizacja Gminnego Programu Wspierania Rodziny

W Gminnym Programie Wspierania Rodziny zakłada uczestnictwo różnych podmiotów i instytucji działających na terenie gminy, jak również instytucji i podmiotów szczebla powiatowego. Koordynowanie i inicjowanie zadań oraz programów należy do zadań Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Strumieniu. Zakłada się otwarty charakter Programu i możliwość jego aktualizacji w miarę mogących wystąpić potrzeb.

IX.   Finansowanie programu

Źródłem finansowania zadań określonych w Gminnym Programie Wspierania Rodziny dla Gminy Strumień na lata 2020 - 2022 są środki finansowe poszczególnych podmiotów realizujących zadania na rzecz dziecka i rodziny - budżet gminy i powiatu, a także środki uzyskane z dotacji z budżetu państwa i innych źródeł.

X.   Monitoring i ewaluacja

Monitoring programu koordynowany będzie przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Strumieniu poprzez zbieranie i analizę danych dotyczących realizowanych zadań w ramach Programu. Kierownik MOPS corocznie, do dnia 31 marca będzie przedstawiał Radzie Gminy Strumień sprawozdanie z realizacji programu.